Neden Türkiye’ye Doğrudan Yatırım Yapmalısınız?

Büyüyen Ekonomi
2003-2021 arasında yıllık ortalama %5,4 GSYİH büyüme oranıyla dünyanın en hızlı yükselen ekonomilerinden biridir.
Son 19 yılda Türkiye, gayrisafi yurtiçi hasılasını 2002 yılındaki 236 milyar ABD doları seviyesinden 2020 yılında 717 milyar ABD dolarına yükselterek kayda değer bir performans sergilemiştir.
Türkiye’ye doğrudan yatırım yapacak yatırımcıların, ülke makro ekonomik yapısı, büyüme hızı gibi verileri özellikle yatırım sağlayacakları ülkelerde ulaştıkları ilk veriler grubundadır. Bu veriler doğrultusunda büyüme trendi olan ülkeler yatırım açısından tercih sebebi olur.

Kaynak :TÜİK

Türkiye’nin Küresel İhracattaki Payı
Göz alıcı performansı doğrultusunda, Türkiye’nin 2002 yılında %0,6 seviyesinin altında olan küresel ihracattaki payı 2020 yılında %1 seviyesine ulaşmıştır. Türkiye’nin gerek global pazarlara ulaşımı konusundaki konumu ve serbest döviz kur piyasasının katkıları nedeniyle yabancı yatırımcıların ilgisini çekmektedir. Özellikle hammadde pazarlarına yakınlık ve sanayi sektöründeki pozitif büyüme; yabancı yatırımcının Türkiye’de yatırım yaparak üretim faaliyetlerini Türkiye’ye taşımasına ve diğer pazarlara ulaşımın kolaylığı nedeniyle dış satıma olanak sağlamaktadır.

Kaynak: Uluslararası Ticaret Merkezi

Geniş iç ve bölgesel pazar
Geniş iç pazarın yanı sıra Serbest Ticaret Anlaşmaları ile 1,3 milyar tüketiciye erişim sağlayan bölgesel pazarların varlığı temel nedenlerdendir. Serbest piyasalardaki büyüme rakamlarının iç pazara ve bölgesel pazara etkileri bulunmaktadır.
• 2002-2021 (ikinci çeyrek) arasında 0,1 milyondan 85,7 milyona ulaşan geniş bant internet abonesi sayısı (BTK)
• 2002-2021 (ikinci çeyrek) arasında 23 milyondan 84,6 milyona çıkan cep telefonu abonesi sayısı (BTK)
• 2002-2021 arasında 16 milyondan 82,8 milyona ulaşan toplam kredi kartı sayısı (Bankalararası Kart Merkezi)
• 2002-2019 arasında 33 milyondan 209 milyona yükselen hava yolu yolcusu sayısı (DHMİ)
• 2002-2019 arasında 13 milyondan 51,9 milyona ulaşan uluslararası turist sayısı (TÜİK)

Stratejik Lokasyon
Çokuluslu şirketler için stratejik yerlere ulaşımı sağlayan küresel bir merkez özelliği taşımaktadır.
• Büyük pazarlara yakınlık Türkiye, 4 saatlik uçuş mesafesinde Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesi ile Orta Asya’yı kapsayan toplam 1,3 milyarlık bir nüfusa ve 26 trilyon ABD doları değerinde bir pazara kolay erişim sunmaktadır.
• Önemli pazarlara aynı gün erişim Türkiye’nin stratejik konumu, Tokyo’dan New York’a kadar 16 farklı saat dilimindeki pazarlara kolay ve aynı gün erişim olanağı sunmaktadır.
• Küresel bağlantı
Türk Hava Yolları, 122 ülkede 255 noktaya uçuş gerçekleştirmektedir.

Tüm bu lokasyon faydası Türkiye ‘ye yatırımcı kazandırmayı kolaylaştıran etmenlerden sadece birkaçıdır. Özellikle dar hammadde pazarları olan üreticiler, satın alma faaliyetlerini iyileştirmek üretim maliyetlerini düşürmek amacıyla hammadde tedarik zincirleriyle bütünleşik platforma taşımak amacıyla benzer yatırım kararlarını yabancı yatırımcılar Türkiye’den yana kullanmaktadırlar.

Genç ve Dinamik İşgücü
%50’sinde fazlasının 33 yaş altı genç nüfusun varlığı.
• Avrupa’da yaş ortalaması yükselen ve azalan bir nüfusla karşı karşıya olan yatırımcılar, Türkiye’nin genç ve iyi eğitimli nüfusunu önemli bir avantaj olarak değerlendirmektedir.
• Türkiye, güçlü iş gücü piyasası ve canlı iç pazarın temellerini oluşturan genç, dinamik ve artan nüfusuyla benzersiz fırsatlar sunmaktadır.
• Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre 2020 yılında 83,6 milyon olan Türkiye nüfusunun 2023 yılında 86,9 milyona, 2040 yılında ise 100,3 milyona ulaşması beklenmektedir. Nüfusun büyüme ivmesini sürdürerek 2069 yılında zirve noktası olan 107,6 milyona ulaşacağı öngörülmektedir.

•2020 yılında nüfusunun yarısı 32,7 yaşın altında olan Türkiye, AB üyesi ülkelerle karşılaştırıldığında en genç nüfusa sahiptir.

Kaynak: Dünya Bankası

Nitelikli ve Verimli İşgücü
Eğitimli, nitelikli ve potansiyel işgücüne kolay ulaşım Türkiye’de büyük bir hızla artan sayıdaki üniversiteler ülkedeki üniversite mezunu sayısının yükselmesini sağlayarak genç nüfus ve geniş iş gücünün kalifiye iş gücüne dönüşmesini sağlamaktadır.
• Yükseköğretim gören 8 milyonu aşkın öğrenci
• Üniversitelerden yılda 900.000’in üzerinde mezun
• Dünya standartlarında mühendislik eğitimi
Dünya standartlarında eğitim kurumlarının Türkiye ‘de bulunması ve genç nüfusun eğitime katılmasıyla verimli, dinamik işgücü kadrosunun çalışma hayatına dahil olması ve yabancı yatırımcıların arayış içinde bulunduğu sektörlerde istihdam yaratmasını sağlamaktadır.

Kaynak: OECD, Dünya Bankası, TÜİK

Kanunlarla potansiyel yabancı yatırımcılarında diğer yatırımcılarla eşit haklara sahip olması.
Doğrudan Yabancı Yatırımlar (DYY) Kanunu 4875 Sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar (DYY) Kanunu’nun amacı aşağıdaki gibidir:

• Ülkeye uluslararası doğrudan yatırımları teşvik etmek
• Yatırımcıların haklarını korumak
• Yatırım ve yatırımcı tanımlarını uluslararası standartlar düzeyine getirmek
• Uluslararası doğrudan yatırımlar için onaya dayalı bir sistem yerine bildirime dayalı bir sistem kurmak
• Tesis edilen politikalar ve prosedürler vasıtasıyla uluslararası doğrudan yatırımların hacmini artırmak
DYY Kanunu, uluslararası yatırımcılar ve uluslararası doğrudan yatırımların bir tanımını yapmaktadır. Ayrıca bu kanun; yatırım serbestisi, milli muamele, kamulaştırma ve devletleştirme, kârın serbest transferi, ulusal ve uluslararası tahkim ve alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri, nakit dışı sermayenin değer tespiti, yabancı personel istihdamı ve irtibat büroları gibi uluslararası doğrudan yatırımların önemli ilkelerini de açıklamaktadır.

Yatırımların Teşvik Edilmesi ve Korunmasına Yönelik İkili Anlaşmalar

Yatırımların teşvik edilmesi ve korunmasına yönelik ikili anlaşmalar, 1962 yılından bu yana, karşılıklı yatırım ilişkilerini geliştirme potansiyeline sahip ülkelerle imzalanmaktadır. Karşılıklı yatırım anlaşmalarının temel amacı, söz konusu ülkelerin sınırları dâhilindeki yatırımcılar ve yatırımlara yönelik muamele standartlarını belirleyerek taraflar arasında ekonomik iş birliği için olumlu bir ortam oluşturmaktır. Bu anlaşmalar, akit tarafları arasındaki sermaye akışını artırarak istikrarlı bir yatırım ortamı sağlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca, uluslararası tahkim hükmüne sahip bu anlaşmalar, yatırımcılar ve ev sahibi ülke arasında doğabilecek anlaşmazlıkların en etkin biçimde çözülmesine ilişkin yolları ortaya koymaktadır. Türkiye 98 ülke ile İkili Yatırım Anlaşması imzalamıştır. Ancak Türkiye, uluslararası bir anlaşmanın ulusal hukuk sisteminin bir parçası haline gelmesi için onaylanması ve yayımlanmasının gerektiği düalist bir ülkedir. Bu kapsamda, söz konusu 108 İkili Anlaşmanın şu ana kadar 86 tanesi yürürlüğe girmiştir.
Türkiye, hem sıfırdan yatırım hem de genişleme yatırımı projeleri için başlangıç maliyetlerinin en aza indirilmesi ve yatırım getirilerinin hızlandırmasını destekleyen kapsamlı bir yatırım teşvik programı sunmaktadır.

Bu teşvikler aynı zamanda teknoloji transferi ve ekonomik kalkınma için önemli alanlar olarak sınıflandırılan öncelikli sektörlerdeki projeler için de uyarlanabilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti yatırımcılara; Ar-Ge ve inovasyon projeleri ve ilâve istihdam için sunduğu destek programlarının yanı sıra ihracatçılara çeşitli hibeler, teşvikler ve krediler yoluyla da destek olmaktadır.

KAYNAKLAR :

• TÜİK
• Uluslararası Ticaret Merkezi
• Dünya Bankası
• Doğrudan Yabancı Yatırımlar (DYY) Kanunu 4875 Sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar (DYY)
• OECD, Dünya Bankası, TÜİK
• ​T.C. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Yayınları.